هواکش های آکسیال (Axial) یا محوری در آن جریان هوا اساسا موازی محور پروانه‌است. راندمان این گونه فن‌ها حدودا ۷۰ الی ۸۰ درصد می‌باشد و در برخی موارد تا ۹۰ درصد هم می رسد.
هواکش های آکسیال به دو نوع سردخانه ای (عقب زن ) و قابدار (جلوزن) تقسیم می شوند. همچنین از نظر ساختار و نوع پروانه نیز به 3 نوع زیر قابل بخش بندی می باشند:
فن پروانه ای
فن پروانه‌ای ساده‌ترین نوع فن محوری می‌باشد که شامل یک پروانه دارای ۳ الی ۶
پره، الکتروموتور و یک قاب می‌باشد. پروانه در این نوع فن‌ها از جنس فلز و
یا ترکیبات پلاستیک بوده و داخل قاب قرار می‌گیرد. اتصال الکتروموتور در
اندازه‌های کوچک و متوسط بصورت مستقیم بوده و در اندازه‌های بزرگتر بصورت
تسمه پولی می‌باشد. فن‌های پروانه‌ای برای حجم زیاد هوا و فشار استاتیک کم
استفاده می‌شوند و برای غلبه بر سیستم‌هایی با افت فشارهای بیش از ۱۲۵
پاسکال توصیه نمی‌شوند و کاربرد آنها برای سیستم‌های کوچک و ساده از نظر
تهویه که فاقد کانال کشی یا دارای کانال‌های کمی باشند محدود می‌گردد.
فن لوله محوری
فن لوله
محوری(فن آکسیال کانالی) شبیه فن پروانه‌ای است امابجای قاب، الکتروموتور و
پروانه درون محفظه‌ای به شکل استوانه قرار می‌گیرند و پروانه آن چهار الی
هشت پره با طراحی آیرودینامیکی یا مسطح دارد. استوانه کارایی فن را افزایش
می‌دهد و طوری طراحی شده که با نوک پره‌ها فاصله کمی داشته باشد. اتصال
الکتروموتور در این نوع فن‌ها می‌تواند بصورت مستقیم و یا تسمه پولی باشد
بطور مثال برای کاربردهای صنعتی جهت تخلیه اسپری رنگ و یا تخلیه دود بجهت
عدم برخورد هوای آلوده با الکتروموتور و آسیب رسانی به آن از اتصال تسمه
پولی استفاده می‌گردد.
فن پره محوری
فن
پره محوری (جت فن) مانند فن‌های محوری بوده اما با این تفاوت که قبل از
فن پره‌های راهنما اضافه می‌شوند وهمچنین تعداد پره‌های پروانه افزایش
می‌یابد. پره‌های راهنما جریان هوا را مستقیم می‌کنند و بازدهی فن و
قابلیت‌های مربوط به فشار استاتیک را بهبود می‌بخشند.این پره‌ها موجب
می‌شوند این فن، پربازده‌ترین فن محوری باشد.این فن‌ها معمولاً در کانال‌ها
به جای فن‌های گریز از مرکز به کار می‌روند مخصوصا وقتی که محدودیت فضا
وجود دارد. فن‌های پره محوری صدای بسیار زیادی تولید می‌کنند.در این نوع
فن‌ها اتصال الکتروموتور به پروانه یا بصورت مستقیم بوده و یا بصورت
کوپلینگی می‌باشد. فن‌های نصب شده در تونل رسالت از این دسته از فن‌ها
می‌باشد.
